1. Định nghĩa
Là nhiễm trùng cấp tính của hạch bạch huyết, thứ phát sau khi khu vực bạch mạch bị xâm nhập do vi khuẩn.
2. Giải phẫu bệnh
– Giai đoạn đầu: Chỉ là giai đoạn cương tụ (viêm hạch bạch huyết cấp sung huyết), biểu hiện lâm sàng là hạch to, nếu điều trị tốt có thể khỏi, hạch nhỏ lại.
– Giai đoạn kế tiếp là viêm hạch hóa mủ, hạch biến thành một ổ mủ, phải rạch tháo mủ mới khỏi bệnh được.
Đây là hai giai đoạn của diễn tiến lành tính. Nếu diễn tiến nặng sẽ thành viêm xung quanh hạch hay nặng hơn là viêm tấy hạch.
3. Triệu chứng lâm sàng
– Viêm hạch cấp tính: Bệnh nhân đến khám vì đau vùng hạch bị viêm, làm giảm vận động. Bệnh nhân bị nhức đầu, sốt nhẹ.
– Khám thấy:
- Hạch to, đau (khi sờ cảm giác hạch to lên, có kích thước gần 1-2 cm, chắc, bờ tròn, chưa dính với da, ấn rất đau). Vùng hạch viêm da nóng.
- Đường bạch mạch tương ứng bị viêm là một lằn chĩ dài hay kết thành mạng lưới, da có màu đỏ.
- Cửa ngõ xâm nhập của vi khuẩn: có thể là vết chọc nhỏ đến vết thương, đôi khi vết thương nơi cửa ngõ xâm nhập đã liền sẹo.
– Viêm hạch kèm viêm xung quanh hạch.
Khi nối hạch dính chùm với nhau không di động được, chu vi từng hạch không nhận rõ, tất cả thành một đám quánh lan tỏa cứng và đau, da tấy đỏ lan rộng.
– Viêm tấy hạch: Đau càng ngày càng tăng, làm mất ngủ. Triệu chứng toàn thân: sốt cao, dao động, vẻ mặt nhiễm khuẩn, nhức đầu, rét run, hốc hác, môi khô, lưỡi bẩn. Khối hạch sưng to, đỏ, đau khi sờ, chủ yếu là da tấy đỏ lan rộng, vài ngày sau xuất hiện dấu chuyển sóng do tụ mủ. Cần phải rạch dẫn lưu.