Vì sao ACEI chống chỉ định trong hẹp động mạch thận hai bên?
Theo quan điểm truyền thống, lưu lượng máu thận được xác định bởi đường kính lòng mạch của động mạch thận. Nhưng trên thực tế có nhiều yếu tố quan trọng hơn đường kính động mạch thận quyết định lưu lượng máu tới cầu thận. Như trong bất kỳ giường mạch máu nào, các tiểu động mạch xác định trở kháng và do đó ảnh hưởng tốc độ dòng chảy. Những tiểu động mạch này hoạt động như các van kiểm soát trong “cao tốc mạch máu” qua thận!
Không giống như các vi tuần hoàn khác, thận có một công việc đặc biệt để làm, đó là lọc các phân tử độc hại. Do đó, đối với máu đi vào thận, thậm chí chức năng nuôi dưỡng thận có vẻ như ít quan trọng! Các nephron của thận có lẽ là những tế bào “công nghệ cao” nhất trong cơ thể người (Tất nhiên, bên cạnh các tế bào não). Mạch máu của cầu thận nằm trong bao Bowman được tưới máu bởi tiểu động mạch đến và đi ra bởi tiểu động mạch đi.
Dòng máu vào cầu thận được điều chỉnh bởi cả tiểu động mạch đến và đi. Hai đơn vị vi tuần hoàn này được đặt dưới sự kiểm soát của cả tín hiệu thần kinh và thể dịch. Tuần hoàn cầu thận được điều chỉnh bởi bộ máy cận cầu thận. Nó điều chỉnh lưu lượng máu cầu thận bằng cách tiết ra renin hoạt động thông qua tác dụng của Anigiotensin 2 trên tiểu động mạch đi.
Điều gì xảy ra khi có hẹp động mạch thận hai bên?
Khi có hẹp động mạch thận hai bên, lưu lượng máu thận không giảm đáng kể, nhưng phải duy trì tăng co tiểu động mạch đi. Nó giống như một van kiểm soát tại cửa xả của đập, được đóng một phần để duy trì áp suất thích hợp (Ở đây, là áp suất lọc cầu thận).
Điều gì xảy ra khi dùng ACEI?
Một khi dùng ACEI, tiểu động mạch đi mất khả năng co, điều này làm cho áp lực trong cầu thận giảm xuống đột ngột và áp suất lọc giảm.
Lưu ý: ACEI không làm giảm lưu lượng máu thận trực tiếp nhưng giảm áp lực tưới máu cầu thận do đó gây giảm chức năng thận cấp tính.
Hiệu quả bảo vệ thận của ACEI?
– Đây là thời điểm quan trọng khi chúng ta đứng trước hai luồng quan điểm đối nghịch và cả hai đều cho thấy lợi ích nhất định đối với bệnh nhân! Các bác sĩ chuyên khoa tim mạch và thận luôn tin rằng, ACEI không thân thiện với thận. Nhưng, bây giờ chúng ta có bằng chứng cho thấy ACEI không phải là tuyệt đối không thể dùng trong rối loạn chức năng thận.
– Điều này dựa trên các quan sát được thực hiện, khi mà Angiotensin 2 dư thừa cuối cùng phải trách nhiệm đối với thận! Nhìn vào một viễn cảnh dài hạn, AT 2 gia tăng áp lực trong cầu thận và các ACEI làm giảm nó. Điều này giúp bảo vệ các nephron khỏi chế độ siêu lọc, làm tăng tốc độ tổn thương cầu thận. Vì vậy, suy nghĩ hiện tại là ACEI có thể có một vai trò nhất định trong việc làm ngưng sự tiến triển của tổn thương tế bào thận. (Điều này tương tự như câu chuyện của beta blocker trong CHF, ban đầu là chống chỉ định nhưng sau đó đã trở thành một chỉ định rõ ràng).
Nguồn: https://drsvenkatesan.com/2010/09/01/why-ace-inhibitors-are-contraindicated-in-bilateral-renal-artery-stenosis/
Dịch: Nguyễn Phúc Thiện
