1. TỔNG QUAN

Bệnh viêm ruột (IBD) là một thuật ngữ chung được sử dụng để mô tả các rối loạn liên quan đến viêm mãn tính đường tiêu hóa. Các loại IBD bao gồm:

• Viêm loét đại tràng. Tình trạng này gây ra tình trạng viêm và lở loét kéo dài ở lớp niêm mạc trong cùng của ruột già và trực tràng.
• Bệnh Crohn. Loại IBD này được đặc trưng bởi tình trạng viêm niêm mạc đường tiêu hóa của bạn, thường phát triển nhất trong phần cuối cùng của ruột non và trực tràng.

=> Cả bệnh viêm loét đại tràng và bệnh Crohn thường liên quan đến tiêu chảy dữ dội, đau bụng, mệt mỏi và sụt cân. IBD có thể gây suy nhược và đôi khi dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng.

2. TRIỆU CHỨNG

a. Triệu chứng bao gồm:

– Các triệu chứng bệnh viêm ruột khác nhau, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm và nơi nó xảy ra. Các triệu chứng có thể từ nhẹ đến nặng. Bạn có thể có những giai đoạn bệnh khởi phát sau đó là những giai đoạn thuyên giảm.

– Các dấu hiệu và triệu chứng chung cho cả bệnh Crohn và viêm loét đại tràng bao gồm:

• Bệnh tiêu chảy
• Sốt và mệt mỏi
• Đau bụng và chuột rút
• Máu trong phân của bạn
• Cảm giác chán ăn
• Giảm cân ngoài ý muốn

b. Khi nào đến gặp bác sĩ ?

Khi bạn thấy sự thay đổi liên tục trong thói quen đi tiêu hoặc nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng nào của bệnh viêm ruột. Mặc dù bệnh viêm ruột thường không gây tử vong, nhưng đây là một căn bệnh nghiêm trọng, trong một số trường hợp, có thể gây ra các biến chứng đe dọa tính mạng.

3. NGUYÊN NHÂN

– Nguyên nhân chính xác của bệnh viêm ruột vẫn chưa được biết. 

-Trước đây,thì nghi ngờ về chế độ ăn uống và căng thẳng , nhưng bây giờ các bác sĩ biết rằng những yếu tố này có thể làm trầm trọng thêm nhưng không gây ra IBD.

– Theo nghiên cứu, nguyên nhân có thể là do trục trặc hệ thống miễn dịch. Khi hệ thống miễn dịch của bạn cố gắng chống lại vi rút hoặc vi khuẩn xâm nhập, vô tình chúng cũng tấn công các tế bào trong đường tiêu hóa. Ở những gia đình có thành viên mắc bệnh, thì di truyền cũng đóng một vai trò làm IBD phổ biến hơn.

4. CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ

• Tuổi tác. Hầu hết những người mắc bệnh được chẩn đoán trước khi họ 30 tuổi. Nhưng một số người phát hiện bệnh khi họ ở tuổi 50 hoặc 60.
• Chủng tộc . Mặc dù người da trắng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất nhưng nó có thể xảy ra ở bất kỳ chủng tộc nào. Nếu bạn là người gốc Do Thái Ashkenazi, nguy cơ của bạn sẽ cao hơn.
• Tiền sử gia đình. Bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu bạn có người thân – chẳng hạn như cha mẹ, anh chị em hoặc con cái – mắc bệnh.
• Hút thuốc lá. Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất có thể kiểm soát được để phát triển bệnh Crohn. 
• Thuốc chống viêm không steroid. Chúng bao gồm ibuprofen (Advil, Motrin IB, những loại khác), naproxen natri (Aleve), diclofenac natri (Voltaren) và những loại khác. Những loại thuốc này có thể làm tăng nguy cơ phát triển IBD hoặc làm bệnh trầm trọng hơn ở những người bị IBD.
• Nơiở . Nếu bạn sống ở một nước công nghiệp, bạn có nhiều khả năng mắc chứng IBD hơn. Do đó, có thể các yếu tố môi trường, bao gồm chế độ ăn nhiều chất béo hoặc thực phẩm tinh chế, đóng một vai trò nào đó. Những người sống ở vùng khí hậu phía bắc dường như cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

5. BIẾN CHỨNG

Viêm loét đại tràng và bệnh Crohn có một số biến chứng chung và những biến chứng khác đặc trưng cho từng tình trạng bệnh. Các biến chứng được tìm thấy trong cả hai điều kiện có thể bao gồm:

• Ung thư ruột kết. Có IBD làm tăng nguy cơ ung thư ruột kết. Hướng dẫn tầm soát ung thư ruột kết chung cho những người không có IBD, yêu cầu nội soi 10 năm một lần bắt đầu từ tuổi 50. Hỏi bác sĩ xem bạn có cần thực hiện xét nghiệm này sớm hơn và thường xuyên hơn không.
• Viêm da, mắt và khớp. Một số rối loạn nhất định, bao gồm viêm khớp, tổn thương da và viêm mắt , có thể xảy ra trong giai đoạn bùng phát IBD.
• Tác dụng phụ của thuốc. Một số loại thuốc cho IBD có liên quan đến một nguy cơ nhỏ phát triển một số bệnh ung thư. Corticosteroid có thể liên quan đến nguy cơ loãng xương, huyết áp cao và các tình trạng khác.
• Viêm đường mật xơ cứng nguyên phát. Trong tình trạng này, tình trạng viêm gây ra các vết sẹo trong đường mật, cuối cùng làm cho chúng bị thu hẹp và dần dần gây tổn thương gan.
• Các cục máu đông. IBD làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch và động mạch.

Các biến chứng của bệnh Crohn có thể bao gồm:

• Tắc ruột. Bệnh Crohn ảnh hưởng đến độ dày của thành ruột. Theo thời gian, các phần của ruột có thể dày lên và hẹp lại, có thể làm tắc nghẽn dòng chảy của các chất tiêu hóa. Bạn có thể yêu cầu phẫu thuật để cắt bỏ phần ruột bị thiếu máu nuôi.

• Suy dinh dưỡng. Tiêu chảy, đau bụng và chuột rút có thể khiến bạn khó ăn uống hoặc ruột của bạn không thể hấp thụ đủ chất dinh dưỡng để nuôi dưỡng bạn. Bệnh thiếu máu cũng thường xảy ra do thiếu sắt hoặc vitamin B12.
• Vết loét. Viêm mãn tính có thể dẫn đến vết loét ở bất cứ đâu trong đường tiêu hóa của bạn, bao gồm cả miệng và hậu môn, và ở vùng sinh dục (đáy chậu).
• Lỗ rò. Đôi khi vết loét có thể mở rộng hoàn toàn qua thành ruột, tạo ra một lỗ rò – một kết nối bất thường giữa các bộ phận cơ thể khác nhau. Các lỗ rò gần hoặc xung quanh vùng hậu môn (quanh hậu môn) là loại phổ biến nhất. Trong một số trường hợp, lỗ rò có thể bị nhiễm trùng và tạo thành áp xe.
• Nứt hậu môn. Đây là một vết rách nhỏ ở mô lót hậu môn hoặc vùng da xung quanh hậu môn, nơi có thể xảy ra nhiễm trùng. Nó thường liên quan đến đi tiêu đau và có thể dẫn đến lỗ rò quanh hậu môn.

Các biến chứng của viêm loét đại tràng có thể bao gồm:

• Megacolon độc hại. Viêm loét đại tràng có thể khiến đại tràng nhanh chóng mở rộng và sưng lên, một tình trạng nghiêm trọng được gọi là megacolon độc hại.
• Thủng đại tràng. Đại tràng bị thủng thường gặp nhất là do megacolon độc hại, nhưng nó cũng có thể tự xảy ra.
• Mất nước trầm trọng. Tiêu chảy quá nhiều có thể dẫn đến mất nước.